GİST (Gastrointestinal Stromal Tümör)
Gastrointestinal stromal tümörler (GIST’ler) nadir görülen bir kanser türü olup sindirim sistemindeki yemek borusu, mide, ince veya kalın bağırsaktaki düz kas dokusundan gelişir. En sık mide ve ince bağırsakta ortaya çıkar.
GİST’lerin oluşumu için risk faktörleri net olmamakla birlikte diğer yaş gruplarına göre 40 yaş sonrası bireylerde daha sık görülmektedir. Görülme sıklığı kadınlarda ve erkeklerde benzerdir.
Doç. Dr. Volkan Özben
Op. Dr. İnci Şahin
- GİST’in (Gastrointestinal Stromal Tümör) Belirtileri Nelerdir?
- Gist’in en önemli belirtileri nelerdir? İnceleyin.
- GİST (Gastrointestinal Stromal Tümör) Nasıl Tedavi Edilir?
- Gist tanısı nasıl konur? Bilgi edinin.
GİST’in (Gastrointestinal Stromal Tümör) Belirtileri Nelerdir?
Hastalık genelde bulgu vermez ve farklı nedenlerle yapılan tetkikler sırasında rastlantısal olarak saptanabilir.
Hastalık genelde bulgu vermez ve farklı nedenlerle yapılan tetkikler sırasında rastlantısal olarak saptanabilir. Ancak hastalık ilerlemiş ise en sık görülen belirtiler şunlardır;
- Yutma güçlüğü,
- Karın ağrısı,
- Karında kitle hissi,
- Bağırsakta tıkanma,
- Az az kanamaya bağlı halsizlik ve kansızlık (anemi)
Gist nasıl teşhis edilir?
Tanı için görüntüleme yöntemlerinden bilgisayarlı tomografi (BT) ve manyetik rezonans görüntüleme (MR)’dan yararlanılır.
Ayrıca endoskopi, kolonoskopi ve endoskopik ultrasonografi yaparak tümörü değerlendirmek çoğunlukla gereklidir. Tümörden örnek parça alınması (biyopsi) gerekebilir.
GİST’in (Gastrointestinal Stromal Tümör) Nasıl Tedavi Edilir?
Başka organlara yayılmamış, yani metastaz yapmamış GİST’ler için öncelikle cerrahi tedavi uygulanır.
Başka organlara yayılmamış, yani metastaz yapmamış GİST’ler için öncelikle cerrahi tedavi uygulanır. Örneğin, GİST midede veya bağırsakta saptanırsa bu organlar ameliyatla kısmi olarak çıkarılır. Başka bir organa yayılmış hastalıkta tümörün çıkarılmasının faydası ise tartışmalıdır.
Ameliyat ile çıkarılamayacak durumda olan tümörlerde veya hastanın genel durumunun cerrahiye uygun olmadığı durumlarda ilaç tedavisi, en uygun tedavi seçeneğidir. İlaç tedavisi olarak ‘‘imatinib’’ veya ‘’sunitinib’’ adında ilaçlar kullanılmaktadır. İlaç tedavisi sonrası tümörü çıkarılabilecek hale gerileyen hastalar ameliyat için aday olabilirler.
Kemoterapi ise başka organlara yayılmış hastalıkta bir tedavi seçeneğidir. Ancak, hastalığın kemoterapiye olan cevabı kişiler arasında farklılık göstermektedir.
Hangi tür tedavi uygulanacağı kararı cerrahi, onkoloji, radyoloji ve gastroenteroloji bölümlerinden uzman hekimlerin olduğu ortak konsey kararı ile belirlenir.
GİST ameliyatı sonrası hastalık tekrar edebilir mi?
Eğer hastalık saldırgan davranışa sahip ise ameliyat sonrası hastalığın tekrarlama riski yüksektir. Erken evre hastalıkta tekrarlama riski düşükken, yaygın hastalıkta tümör ameliyatla tamamen çıkarılsa dahi tekrarlama riski artar.
Tedavi sonrası hastalığı takip etmek gerekli midir? Takip nasıl yapılır?
Evet, hastalığın tedaviye verdiği yanıtı, tekrarlayıp tekrarlamadığını ve başka bir organa yayılıp yayılmadığını anlamak için takip etmek çok önemlidir. Tedaviye başlandıktan sonra hastanın bir takip programına alınması ve bu program dahilinde belli aralıklarla fizik muayene ve radyolojik görüntüleme tetkikleri ile takip edilmesi gereklidir.
SORULAR – CEVAPLAR
GİST’lerin oluşumu için risk faktörleri net olmamakla birlikte diğer yaş gruplarına göre 40 yaş sonrası bireylerde daha sık görülmektedir. Görülme sıklığı kadınlarda ve erkeklerde benzerdir.
Tanı anında hastaların %10-50’sinde hastalık başka organlara yayılmış, yani metastaz yapmış bir şekilde saptanır. En sık metastaz bölgeleri karaciğer (%60), karın zarı (periton, %20) ve seyrek olarak kemik ve akciğerlerdir.
