Acıbadem Genel Cerrahi Bölümünden randevunuzu planlayın
TELEFONLA RANDEVU ALIN
Hafta içi 08.00 – 18.00, cumartesi günleri 08.00 – 14.00 saatleri arasında bu numaradan bilgi veya randevu almak için iletişime geçebilirsiniz. Bu saatler dışında yukarıdaki iletişim formundan dilediğiniz zaman bize ulaşabilirsiniz.
HASTALIKLAR / HABİS HASTALIKLAR
Kolon Kanseri (Kalın Bağırsak Kanseri)
Kolon kanseri, en sık görülen kanserlerden biri olup tedavisi geçtiğimiz yirmi yıl içinde çok değişmiştir. Bu değişikler birçok hastada tedavi sonuçlarının geçmişe kıyasla bugün çok daha iyi olmasını sağlamıştır.
Prof. Dr. Tayfun Karahasanoğlu
Prof. Dr. Bilgi Baca
Doç. Dr. Erman Aytaç
- Genel Bakış
- Kolon kanserinin genel hatları ile ilgili bilgi edinin.
- Risk Faktörleri ve Önlemler
- Kolon kanseri gelişimi riskini artıran durumlar ve riskini azaltabilmek için alınacak önlemler hakkında bilgi edinin.
- Teşhis ve Evreleme
- Kolon kanseri belirtileri, erken teşhis için ipuçları, tanı yöntemleri ve hastalığın evrelenmesi konusunda bilgi edinin.
- Tedavi
- Kolon kanseri tedavisinin ana prensipleri ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi edinin.
- Kolon Kanseri Cerrahisi
- Kolon kanserinin cerrahi tedavisi hakkında ayrıntılı bilgi edinin.
- Hızlı Bakış
- Kolon kanseri ile ilgili özet bilgiler edinin.
SORULAR – CEVAPLAR
- Hastalığımın kolon kanseri (kalın bağırsak kanseri) olduğuna emin misiniz?
- Kolon kanseri (kalın bağırsak kanseri) teşhisinden emin olmanın tek yolu kolonoskopi ile kanser şüphesi olan dokudan alınan parçaların patolojik incelenmesidir. Bazen tanıyı kesinleştirmek için biyopsiyi tekrarlamak gerekebilir.
- Hastalık şu an hangi evrede, çok mu geç kaldım?
- Kolon kanseri tanısı alan bir hastada hastalığın hangi evrede olduğunu belirlemek için bazı tetkikler yapmak gerekir. Hastalığın evresi ne kadar erken ise tabi ki tedavi o kadar kolaylaşır. Ancak, tanı sırasında ileri evrede olan hastaların bir kısmı da diğer tedavi yöntemlerinden ciddi fayda görebilir.
- Tedavi şeklini belirlemek için hangi tetkikler gerekiyor?
- Kolon kanserinde tedavi şekli hastalığın evresine göre değişir. Bu nedenle her hastada evreleme yapılır. Evreyi saptamak için ultrasonografi, bilgisayarlı tomografi, MR ve PET gibi tetkiklerden yararlanılabilir. Tedavi şekli belirlenirken hastalığın evresi kadar önemli olan diğer bir unsur da hastanın genel sağlık durumudur (yandaş hastalıkları, kondisyon, vs.).
- Bu hastalığın tedavisi mümkün mü?
- Bu soru hekimler için kanserli bir hastada yanıtlanması en zor sorulardan biridir. Bunun nedeni sorunun yanıtının bilinememesidir. Çünkü hastanın kanserden kurtulmasının; hastalığın evresi, hastanın bağışıklık sisteminin durumu, yapılan tedavilerin onkolojik kalitesi gibi birçok faktöre bağlı olmasıdır. Bu nedenle tüm kolon kanseri hastaları için değilse de birçok hasta için bunun mümkün olabileceğini söyleyebiliriz.
- Hangi tedavi daha iyidir?
- Kolon kanseri tedavisi bir bütündür ve hastalığın evresine göre bazen farklı yöntemlerini birbirini tamamlar nitelikte kullanmak gerekebilir. Bazı erken evre hastalarda endoskopik tedaviler yeterli olurken, endoskopik tedaviye uygun olmayan evre 1 hastalar ve Evre 2-3 hastalıkta cerrahi uygulanır. Evre 4 hastalıkta farklı yöntemleri birbirini destekler şekilde kullanmak gerekir.
- Siz hangi tedaviyi önerirsiniz?
- Bizim önerimiz tedavi şeklinin hastaya özel olarak planlanmasıdır. Endoskopik tedaviye uygun olmayan Evre 1 hastalar ameliyat edilir. Yine, evre 2 ve 3 hastalar ameliyatla tedavi edilir. Evre 4 de ise ana tedavi yöntemi kemoterapidir.
- Cerrahi tedavi riskli midir?
- Kolon kanseri tedavisi özellikli bir cerrahi gerektirir. Deneyimli ve donanımlı merkezlerde oldukça düşük bir risk ile uygulanabilir. Deneyimli bir cerrahi ekibin bulunması yeterli değildir aynı zamanda deneyimli anestezi ve yoğun bakım, girişimsel endoskopi ve girişimsel radyoloji ekiplerinin de olması gerekir. Böyle merkezlerde hem ameliyata bağlı sorun çıkma olasılığı azdır hem de ortaya çıkan sorunlarla başarılı bir şekilde mücadele edilebilme şansı fazladır.
- Cerrahi tedaviden sonra iyileşmem ne kadar zaman alır?
- Cerrahi tedavi sonrasındaki iyileşme süreci oldukça değişkendir, çünkü burada birçok faktör devreye girer. Hastanın genel sağlık durumu ve yandaş hastalıkları, ameliyat öncesindeki beslenme durumu, ameliyat öncesinde alınan diğer tedaviler, kanserin evresi, yapılan ameliyatın tipi, ameliyatın hangi yöntemle yapıldığı (açık veya kapalı cerrahi), ameliyata bağlı herhangi bir sorunun ortaya çıkıp çıkmadığı, vs. gibi birçok faktör hastanın iyileşme sürecini belirgin ölçüde etkiler.
- Ameliyata bağlı ciddi bir sorunla karşılaşılmayan hastalar genellikle 4-5 gün içinde taburcu olurlar. Hastalar taburculuk sonrasında genellikle kendi ihtiyaçlarını (yemek, tuvalet, banyo gibi) karşılar halde olurlar. Kapalı ameliyatlardan sonra hastaların büyük bir kısmı 3 hafta içinde eski hayatlarına büyük ölçüde dönmüş olurlar.
- Ameliyat sonrası kemoterapi veya radyoterapi almam gerekecek mi?
- Ameliyatta çıkartılan dokular patoloji ünitesi tarafından incelemeye tabi tutulur. Diğer tedavi seçeneklerinin gerekli olup olmadığına, çıkan patoloji sonucunun yanı sıra hastanın ve hastalığın özellikleri de göz önünde tutularak karar verilir.
- Kolon kanseri cerrahisi kapalı yöntemle yapılabilir mi?
- Evet, bu ameliyatlar deneyimli merkezlerde kapalı olarak (laparoskopik veya robotik) yapılabilir.
- Kalın bağırsaksız yaşanabilir mi ?
- Evet. Kalın bağırsak kanserinde (kolon kanseri) kanserin yerine göre organın tamamı veya büyük bir bölümü çıkarılabilir. Her iki durumda da hasta çok da sıkı olmayan bazı beslenme kurallarına uyarak normal yaşantısını sürdürebilir.
- Tedavi bittikten sonra normal yaşantıma dönebilecek miyim?
- Evet. Kanser tedavisi hastadan hastaya değişiklikler gösterir. Bazı hastalarda sadece endoskopik veya cerrahi tedavi yeterli oluyor iken bazı hastalarda tedavi süreci daha zor, uzun ve yorucudur. Ancak insan bedeni mükemmel bir iyileşme ve uyum sağlama gücüne sahip olduğu için, tüm tedaviler bittikten bir süre sonra hastalığın ve tedavisinin getirdiği zihinsel ve fiziksel travmayı atlatılacak ve yeni duruma uyum sağlanacaktır.
- Kansere bıçak değerse kötü mü olur ?
- Günümüzde geçmişe oranla çok azalmış olmakla birlikte halen bazı insanlarda kanserli hastanın ameliyat edilmesinin iyi bir şey olmadığı, kansere bıçak değmesinin hastalığı kötüleştireceği inancı vardır. Bu tamamıyla yanlış bir düşünce olup ülkemizde bazı hastaların tedavisinin gecikmesine neden olmaktadır.
- Geçmişte kolon kanseri hastaları çoğunlukla ileri evrelerde tespit ediliyordu. Ayrıca radyolojik yöntemler çok yeterli olmadığı için çoğu hastada hastalığın ulaştığı evre ancak ameliyat sırasında saptanabiliyordu. Bu hastalarda ileri evrede etkili bir ameliyatın yapılamamasının yanı sıra yine bu hastalar için sınırlı ek tedavi seçeneğinin olması nedeniyle sonuçlar daha kötüydü. Bugün ise çoğu hastada ameliyat öncesinde hastalığın evresi doğru tespit edilebilmekte ve hastaya özel daha uygun tedavi yöntemleri seçilebilmektedir.
- Ne kadar zamanım var? Kurtulacak mıyım ?
- Bu sorular hekimler için kanserli bir hastada yanıtlanması en zor sorulardan biridir. Bunun nedeni sorunun yanıtının bilinememesi çünkü hastanın kanserden kurtulmasının hastalığın evresi, hastanın bağışıklık sisteminin durumu, yapılan tedavilerin onkolojik kalitesi, tedaviye alınan yanıt gibi birçok faktöre bağlı olmasıdır.
Artı İstanbul Cerrahi Grubu Cerrahları
Genel Bakış
Kolon kanseri tüm dünyada en sık rastlanılan kanserlerden biridir. Erkeklerde ve kanserlerde en sık görülen üçüncü kanserdir. Kansere bağlı ölümlerin en önde gelen nedenlerinden biridir.
RİSK FAKTÖRLERİ VE ÖNLEMLER
Kalın bağırsak kanseri önlenebilir bir kanser tipidir.
Dünya Sağlık Örgütü, tüm sağlıklı bireylerin kalın bağırsak kanseri için tarama programlarına katılmasını önermektedir.
Tuvalet alışkanlığında değişme ve makattan kan gelmesi ya da kanlı dışkılama olması kalın bağırsak kanseri açısından ileri inceleme gerektirir.
Kolon kanseri kimlerde daha sık görülür?
Kolon kanseri oluşumunda birçok faktör rol oynayabilmektedir. Bu faktörler aşağıda anlatılmıştır:
1. Yaş ve cinsiyet
Kolon kanseri genç yaşlarda da görülebilmekle birlikte görülme sıklığı yaşla birlikte artmaktadır. Altmışlı yaşlardan itibaren daha sık görülür. Görülme sıklığı erkek ve kadınlarda benzerdir.
2. Genetik faktörler
Babası, annesi, kardeşi veya yakın akrabalarında kolon kanseri bulunan kişilerde hastalığın görülme sıklığı artmaktadır. Benzer şekilde FAP (ailesel polipozis koli) veya HNPCC (ailesel polipsiz kolon kanseri) gibi kolon kanserine ailesel yatkınlık bulunan hastalıklarda da risk belirgin olarak yüksektir.
3. Kişinin yaşadığı yer
Kolon kanserinin görülme sıklığı ülkeden ülkeye değişmektedir. Amerika ve Batı Avrupa’da fazla görülürken, Hindistan ve Afrika’da oran daha düşüktür. Şehirde yaşayanların hastalığa yakalanma riski kırsal kesimlerde yaşayanlara göre daha fazladır.
4. Polipler
Kolon kanseri gelişimi açısından en önemli risk faktörü hastanın kalın bağırsağında polip bulunmasıdır. Kalın bağırsak polipleri bağırsağın içine doğru büyüyen selim yapılardır. Uzun yıllar hastada hiçbir şikayete neden olmayabilirler. Birçok kalın bağırsak polipi zamanla kansere dönüşür.
5. Enflamatuvar bağırsak hastalıkları
Ülseratif kolit ve Crohn hastalığı gibi bağırsağı etkileyen hastalıklarda yıllar geçtikçe kolon kanseri gelişme riski artmaktadır.
6. Başka organlara ait kanser bulunması
Daha önce rahim, yumurtalık veya meme kanseri nedeniyle tedavi gören hastalarda kolon kanseri riski de artmaktadır.
7. Radyasyon
Daha önce başka bir nedenle radyoterapi alan hastalarda kolon kanseri daha sık görülmektedir.
8. Geçmişte idrar kesesi ameliyatı olanlar
Mesane tümörü nedeniyle idrar kesesi çıkarılıp, idrar kanalları kalın bağırsağa bağlanan kişilerde risk artmaktadır.
9. Yaşam şekli ve diğer faktörler
Yaşam stili kanser riski üzerine etkilidir. Günlük fizik aktivitenin kanserden koruyucu olduğu ileri sürülmüştür. Şişmanlık, alkol ve sigara kullanımı birçok kanserde olduğu gibi riski artırmaktadır.
10. Diyet
Hayvansal yağ ve kırmızı etten zengin ya da liften fakir yüksek kalorili gıdalarla beslenenlerde kolon kanseri gelişme riski artmaktadır.Taze meyve ve sebzelerin bolca tüketilmesi ve C vitamini alımı korunmada olumlu etki yapabilir.
Yediklerimize dikkat ederek kolon kanseri gelişimini önleyebilir miyiz ?
Beslenmenin hastalıkların gelişimine olan etkisi dünyanın her yerinde insanların ilgisini çekmektedir. Amerika’da yaşayan insanların yaklaşık %30 ‘u kronik hastalıkları ve kanser oluşumunu engelleyeceği inancı ile her gün multivitamin hapları almaktadır. Ülkemizde de hemen her gün değişik gıdaların kanser önleyici etkileri ile ilgili yazılı ve görsel basında haberler yer almaktadır. Ancak bunları destekleyen çalışmaların çok az olduğu unutulmamalıdır.
TEŞHİS VE EVRELEME
Kolonoskopi (kalın bağırsak ve rektumun endoskopi ile incelenmesi işlemi) ile tüm kalın bağırsağın incelenmesi önemlidir çünkü kalın bağırsak kanseri birden fazla odakta aynı anda ortaya çıkabilir.
Kalın bağırsak kanserlerinin en sık yayıldığı (metastaz yaptığı) organlar lenf bezleri ve karaciğerdir.
Kolon Kanseri (Kalın Bağırsak Kanseri) belirtileri nelerdir?
Aşağıdaki belirtilerden herhangi birinin varlığı kolon kanser şüphesi uyandırmalıdır:
- Dışkı ile birlikte kan gelmesi
- Halsizlik, çabuk yorulma ve nefes darlığı
- Dışkılama alışkanlığında değişiklik, dışkı çapında azalma
- Kabızlık-ishal periyotları, sabah ishalleri
- Dışkılama sonrası rahatlayamama, tuvalete tekrar gitme ihtiyacı duyma
- Dışkı ile birlikte sümüğümsü bir akıntı gelmesi
- Karın ağrısı , karında şişlik
- Bulantı, kusma
Kolon kanseri önlenebilir bir hastalık mıdır ? Belirli aralıklarla endoskopi yaptıralım mı?
Kolon kanserinin erken dönemde saptanması tedavi başarısı açısından çok önemlidir. Ama erken dönemde hastalık genellikle şikayete yol açmadığı için çoğu hasta doktora başvurmamakta, bu nedenle hastaların önemli bir bölümünde tanı konduğunda hastalık maalesef belli bir evreyi geçmektedir. Yani, hastalık kalın bağırsakta sınırlı kalmamakta, lenf bezlerine ya da karaciğer ve akciğer gibi uzak organlara sıçramaktadır. Oysa hastalık erken evrede saptandığında tamamen tedavi edilebilir. Üstelik birçok kanserden farklı olarak kalın bağırsakta kanser gelişimi tamamen önlenebilir. Çünkü, kalın bağırsak kanserlerinin neredeyse tamamı poliplerden gelişir. Başlangıçta uzun bir süre selim bir yapı olarak büyüyen polipler zaman içinde kansere dönüşürler. Bunun için hiçbir yakınması olmayan sağlıklı bireylerin 50 yaşından başlayarak belli aralıklarla kolonoskopi ile takip edilmesi gerekir. Amerika’da bu yaş sınırı hastalığın görülme sıklığının daha erken yaşlarda artması nedeniyle 45’e düşürülmüştür.
Kolon kanseri, kalın bağırsak kanseri nasıl teşhis edilir?
Kolon kanserinden şüphelenilen hastalarda en uygun yöntem kolonoskopidir. Ucunda kamera olan bir boruyla kalın bağırsağa girilerek organın her yeri incelenir, şüpheli bir yer varsa biyopsi alınabilir. Tomografi, MR, ultrason ve PET gibi tetkikler kanser tanısı konulan hastalarda tedavi öncesinde tümörün yayılım derecesini görmek amacıyla kullanılır.
Evreleme
Kolon kanserinde hastalığın yayılım derecesine göre tedavi şekli değiştiği için öncelikle hastalığı evrelemek gerekir. Kanserinin hangi evrede olduğunu belirlemek yani bağırsak duvarını ne düzeyde istila ettiğini, lenf bezlerine veya uzak organlara yayılıp yayılmadığını saptamak uygun tedavi şemasını belirlemek açısından çok önemlidir. Evreleme için ultrasonografi, tomografi, MR ve PET gibi tetkikler kullanılır.
TEDAVİ
Kolon kanserinin, kalın bağırsak kanserinin tedavisi nasıl yapılır ?
Kolon kanserinin ana tedavisi cerrahidir. Bazı çok erken evre kanserler (evre 1) endoskopik olarak tedavi edilebilir. Endoskopik tedaviye uygun olmayan evre 1 hastalar ile birlikte tüm evre 2 ve 3 hastalar ameliyat edilir. Evre 3 hastalarda ameliyat sonrası kemoterapi uygulanır.
Eğer kanser akciğer, karaciğer gibi uzak organlara da sıçramış ise (evre 4) bu hastaların tedavi şekli değişmekle birlikte çoğu hastada tedaviye kemoterapi ile başlanır.
Kolon kanserinden kurtulmak mümkün mü?
Bu soru hekimler için kanserli bir hastada yanıtlanması en zor sorulardan biridir. Bunun nedeni sorunun yanıtının bilinememesi çünkü hastanın kanserden kurtulmasının hastalığın evresi, hastanın bağışıklık sisteminin durumu, yapılan tedavilerin onkolojik kalitesi, tedaviye alınan yanıt gibi birçok faktöre bağlı olmasıdır. Ancak şunu söyleyebiliriz; kolon kanseri sindirim sisteminin tedavi sonuçları en iyi kanserlerinden biridir.
Kanserli bir hastada hastalığın seyrini neler belirler ?
Kolon kanseri nedeniyle tedavi gören hastaların bir kısmı çok uzun yıllar sorunsuz olarak yaşamaktadır. Hastaların bir bölümünde ise hastalık ameliyatı takip eden ilk beş yıl içinde karaciğer, akciğer gibi uzak organlara sıçramakta veya tekrarlamaktadır. Bu farklılığın üç ana nedeni vardır.
- Hastayla ilgili olanlar: hastanın yaşı, eşlik eden hastalık varlığı, genetik faktörler, vs.
- Kanser ile ilgili olanlar: kanserin evresi, cinsi, kanserin yerleştiği bölge, vs.
- Tedavi ile ilgili olanlar: yapılan tedavilerin kalitesi, tedaviye alınan yanıt
Biz bu üç gruptan ilk ikisindekileri etkileyemeyiz. Yani hastanın yaşını değiştiremeyiz, kanserin evresini veya cinsini de. Ama üçüncü gruptakiler, yani tedavi ile ilgili olanları etkileyebiliriz. Hastaya özel bir tedavi protokolü ile tedavi sıralamasını belirleyebiliriz, çok iyi bir ameliyat yapabiliriz gibi. Bunlar da hastalığın seyrini tamamen değiştirebilir.
Kolon kanserinde yaşam süresi ne kadardır?
Tedavi sonuçlarını belirleyen birçok faktör olduğu için bu soruya net bir cevap vermek mümkün değildir. Ama şöyle denebilir; yukarda belirttiğimiz faktörlerin her üçü de iyi ise yani kanser erken evrede saptanmış, hastanın genetik yapısı iyi, yapılan tedavi iyi ise sonuç da iyidir. Hasta bu hastalıktan tamamen kurtulabilir. Her üçü de kötü ise sonuç kötüdür.
KOLON KANSERİ CERRAHİSİ
Dünyadaki tecrübeli merkezlerde kalın bağırsak kanseri ameliyatlarının büyük bir kısmı laparoskopik ameliyat ve robotik ameliyat yöntemleri ile gerçekleştirilir.
Kolon kanseri (Kalın bağırsak kanseri) ameliyatı neden yapılır?
Belki bir gün kanser tamamen ortadan kalkacak veya bugünkünden farklı olarak tedavi için ameliyat gerekmeyecek ama günümüzde kolon kanserinin ana tedavi yöntemi cerrahidir. Cerrahi, hastanın yaşam süresi ve yaşam kalitesini belirleyen en önemli faktörlerden biridir. Cerrahi tedavinin amacı kanserin, yayılma olasılığı olan tüm yapıların (lenf bezleri gibi) temiz cerrahi sınırlarla birlikte çıkarılmasıdır. Hastalığın tedavisi için bu işlemlerinin cerrah tarafından mükemmel bir şekilde uygulanması şarttır. Kanserin çıkarılmasını takiben birçok hastada kalın bağırsağın geride kalan hastalıksız bölümleri birbirine birleştirilerek hastanın ameliyat sonrası doğal yolla dışkılaması sağlanır.
Karından dışkılama ne zaman gereklidir?
Kalın bağırsağın rektum adı verilen yaklaşık son 15 cm’lik kısmındaki kanserlerden farklı olarak kolon kanseri ameliyatlarından sonra karından dışkılama (ostomi) bağırsak tıkanması veya delinmesi gibi nedenlerle acil olarak yapılan ameliyatlar dışında nadiren gerekir. Ancak, bazı hastalarda bağırsakların birleştirildiği yerde dikiş güvenliğini sağlamak için bu işlem geçici olarak gerekebilmektedir. Çoğu hastayı özellikle başlangıçta çok rahatsız eden bu işleme geçici ostomi adı verilir. Hastanın dışkısı 6 hafta gibi geçici bir süre için buraya yapıştırılan küçük bir torbaya gelir. Belirtilen sürenin sonunda küçük bir ameliyatla ostomi kapatılarak normal pasaj sağlanır. Hasta bu ameliyat sonrası dışkısını her zamanki gibi makat yolu ile yapmaya devam eder.
Tıkanmaya yol açan kanserlerde tedavi
Kalın bağırsakta tıkanmaya yol açan kanserlerin tedavisi iki şekilde yapılabilir. Ya hasta acil olarak ameliyat edilir. Ya da stent ile tıkanıklığın ortadan kaldırılmasını takiben hasta acil koşullar yerine daha iyi bir hazırlık devresini takiben ameliyat edilir. Stent uygulaması genelde cerrahi tedavinin uygun olmadığı durumlarda seçilmiş hastalarda uygulanmaktadır.
Karaciğer metastazı var, yolun sonu mu?
Kolon kanseri hastalarında karaciğer metastazları oluşabilir ve bu hastaların bir bölümü planlı bir şekilde yapılan tedaviler ile ameliyata uygun hale gelebilir. Bu hastalar uygun şartlarda ameliyat edilerek hastalıksız hale gelebilirler.
Akciğer metastazları tedavi edilebilir mi?
Kolon kanseri hastalarının yaklaşık %15’inde akciğer metastazları oluşur. Ancak hastaların çok küçük bir kısmı ameliyatla tedaviye uygundur. Tedavi prensipleri karaciğer metastazlarına benzerdir.
Periton metastazlarında tedavi mümkün mü?
Karın içi boşluğunu saran ve iç organların üzerini kaplayan ince zarın adı peritondur. Kolon kanserinin olası yayılma yolarından biri de peritondur (peritoneal karsinomatozis). Periton metastazı yapmış kolon kanseri geçmişte tedavi edilemez bir hastalık olarak düşünülürken bugün bu yaklaşım en azından bir grup hasta için değişmiştir. Peritonda aşırı yayılmış hastalığı olan kolon kanseri için uygun değildir. Seçilmiş hastalarda sistemik kemoterapinin yanı sıra, sitoredüktif cerrahi (karın içindeki tüm kanserli dokuların çıkarılması) ve HİPEK (ameliyat sırasında karın boşluğunun ısıtılmış kemoterapi ilaçları ile yıkanması) ile umut verici sonuçlar alınabilir. Bu tedavini kararı ve uygulanması multidisipliner bir ekip tarafından yönetilmelidir.
Nükste tedavi mümkün mü?
Kolon kanseri ameliyatlarından sonra hastalığın karın içinde eski ameliyat bölgesinde sınırlı bir alanda tekrarlaması (nüks) önemli bir problemdir. Lokal nüks oluşumunu uygulanan cerrahi teknik ve tümörün özellikleriyle ilişkili olabilir. Lokal nükste en iyi tedavi ameliyatla hastalığın tekrarladığı alanın tamamen çıkarılmasıdır. Lokal nüks olan hastaların bazılarında ameliyat öncesi veya ameliyat esnasında radyoterapi kullanılabilir. Cerrahiye uygun olmayan hastalarda stent, endoskopik lazer ve radyoterapi gibi diğer tedavi yöntemlerinden yararlanılabilir.
Kansere bıçak değerse ne olur?
Günümüzde geçmişe oranla artık çok azalmış olmakla birlikte halen bazı insanlarda kanserli hastanın ameliyat edilmesinin iyi bir şey olmadığı, kansere bıçak değmesinin hastalığı kötüleştireceği inancı vardır. Bu tamamıyla yanlış bir düşünce olup ülkemizde bazı hastaların tedavisinin gecikmesine neden olmaktadır.
Geçmişte kolon kanseri hastaları çoğunlukla ileri evrelerde tespit ediliyordu. Ayrıca radyolojik yöntemler çok yeterli olmadığı için çoğu hastada hastalığın ulaştığı evre ancak ameliyat sırasında saptanabiliyordu. Bu hastalarda ileri evrede etkili bir ameliyatın yapılamamasının yanı sıra yine bu hastalar için sınırlı yardımcı tedavi seçeneklerinin olması nedeniyle tedavi sonuçları kötüydü. Bugün ise çoğu hastada ameliyat öncesinde hastalığın evresi doğru tespit edilebilmekte ve hastalığın seyrini tamamen değiştirebilen hastaya özel daha uygun tedavi yöntemleri seçilebilmektedir.
Kolon kanseri (kalın bağırsak kanseri) ameliyatı kapalı yöntemle yapılabilir mi?
Kolon kanserlerinin tedavisindeki en önemli gelişmelerden biri de teknolojideki ilerlemeler sayesinde tüm bu ameliyatların laparoskopik veya robotik yöntemle yeterli onkolojik temizlik sağlanacak şekilde güvenli bir şekilde yapılabilmesidir. Kolon kanserlerinin laparoskopik veya robotik yöntemle tedavi edilebileceği son yıllardaki birçok çalışmada gösterilmiştir. Biz ekip olarak hastaya sağladığı avantajları nedeniyle, mümkün olan her durumda kapalı ameliyatları tercih ediyoruz.
HIZLI BAKIŞ
Kolon kanseri, (kalın bağırsak kanseri) saldırgan kanser tiplerinden biridir. Genç yaşlarda da görülebilmekle birlikte görülme sıklığı yaşla birlikte artar. Kişinin yaşadığı bölge, yemek alışkanlığı, yaşam şekli, polipler, başka kanserlerin varlığı, radyasyon, Crohn ve ülseratif kolit gibi bağırsak hastalıkları ve genetik faktörler kolon kanseri oluşma riskini artırır.
- Kanser erken dönemde çoğunlukla bir şikayete neden olmaz iken zaman geçtikçe dışkı ile birlikte kan gelmesi, halsizlik, çabuk yorulma, nefes darlığı, dışkılama alışkanlığında değişiklik , dışkı çapında azalma, kabızlık-ishal periyotları, karın ağrısı, karında şişlik, bulantı, kusma, iştahsızlık ve kilo kaybı gibi yakınmalar ortaya çıkabilir.
Hastalıktan şüphelenilen hastalarda tanı kolonoskopi ve biyopsi ile konulur. Tanı konulan hastalarda tedavi şekline karar verebilmek için hastalığın yayılım derecesi değerlendirilir. Evreleme adı verilen bu değerlendirme için ultrasonografi, tomografi, MR ve PET gibi tetkikler kullanılır.
Kolon kanserinde hastalığın evresine göre tedavi şekli değişir. Bazı çok erken evre tümörler (evre 1) endoskopik olarak tedavi edilebilir. Endoskopik tedaviye uygun olmayan evre 1 hastalar gibi evre 2 ve 3 hastalıkta da ana tedavi yöntemi cerrahidir. Eğer kanser akciğer, karaciğer gibi uzak organlara da sıçramış ise (evre 4) bu hastaların ana tedavisi kemoterapi olur. Kolon kanseri nedeniyle tedavi edilen hastaların bir kısmı çok uzun yıllar sorunsuz olarak yaşamaktadır. Tedavi sonuçlarını etkileyen birçok faktör vardır. Bu faktörlerin en önemlileri hastalığın evresi ve yapılan tedavilerin kalitesidir. Deneyimli merkezlerde kapalı yöntemlerin hastaya sağladığı avantajlar göz önünde tutularak ameliyat laparoskopik veya robotik yapılabilir.