Safra Kesesi Kanseri Tedavisi

Safra kesesi, karaciğer dışında yer alan safra yollarının bir parçasıdır. Safranın geçici olarak depolanmasından sorumludur. Armut şeklinde bir organdır ve karaciğerin alt yüzüne yapışık vaziyette durur.

Safra kesesinin yapısında bulunan farklı hücre tiplerinden farklı tiplerde kanserler gelişebilir. Ancak en sık adenokarsinom adı verilen kanser tipi görülür.

Safra kesesi kanseri ameliyatı basit bir ameliyat değildir ancak bunun safra kesesi kanseri gibi çok ciddi ve ölümcül olabilen bir hastalık için yapıldığı unutulmamalıdır. Safra kesesi kanseri cerrahisinin tecrübeli ve donanımlı merkezlerde tecrübeli karaciğer-safra yolları ve pankreas cerrahisi ekiplerince düşük bir risk ile uygulanabilir. Safra kesesi kanseri cerrahisi uygulanan merkezlerde sadece tecrübeli bir cerrahi ekibinin bulunması yeterli değildir aynı zamanda bu konuda tecrübeli Anestezi, Yoğun Bakım, Girişimsel Endoskopi ve Girişimsel Radyoloji ekiplerinin de olması gerekir.
Böyle merkezlerde hem ameliyata bağlı sorun çıkma olasılığı azdır hem de ortaya çıkan sorunlarla başarılı bir şekilde mücadele edilebilme şansı fazladır.

Günümüzde selim safra kesesi hastalıkları nedeniyle yapılan safra kesesi ameliyatlarının sayısı bariz bir şekilde artmıştır. Bu ameliyatlarda çıkartılan safra kesesi patolojik incelemeye tabi tutulduğunda safra kesesinde tesadüfen bir kanser odağı saptanabilmektedir. Bunların büyük bir kısmı erken evrede yani başlangıç safhasındaki kanserlerdir.

Yine safra yolu veya kesesi kanseri gelişimi açısından topluma göre daha yüksek riske sahip olan bireylerin düzenli aralarla takip edilmesi sayesinde hastalık erken dönemde teşhis edilebilir. Ancak bunun dışındaki bireylerde genellikle erken teşhis nadirdir.

Safra kesesi kanserlerinde tek etkili tedavi cerrahidir. Bu nedenle, hastayı, eğer değil ise dahi, bir cerrahi adayı haline getirmek için azami gayret gösterilmelidir.

Bizim önerimiz her zaman bilimsel kanıtlar ışığında belirlenen seçenekler olacaktır. Safra kesesi kanserinde her hastaya özel en iyi tedavi şemasının hangisi olduğunu belirlemenin en iyi yolu multidisipliner toplantılardır. Multidisipliner toplantılar, safra yolu kanseri tedavisinde rol alan ilgili tüm branş hekimlerinin bir araya gelerek hastaların tıbbi verilerini inceledikleri, tartıştıkları ve böylece en uygun tedavi şemasına karar verdikleri toplantılardır.

Ne yazık ki bu soru çok sık karşılaştığımız bir sorudur. Hastalar bu soruyu bazı haklı nedenlerle soruyor olsa da, yaşam süresini belirleyen sayısız faktör olduğu için net bir cevap vermek zaten mümkün değildir. Aynı tip ve aynı evredeki kansere ve benzer tıbbi özelliklere sahip kişilerin tedavi yanıtı ve yaşam süreleri farklı olabilir. Ancak yaşam süresini belirleyen en önemli unsurun hastalığın evresi olduğu söylenebilir.

Ameliyat sonrası iyileşme süreci oldukça değişkendir çünkü burada birçok faktör devreye girer.
Hastanın genel sağlık durumu ve yandaş hastalıkları, ameliyat öncesindeki beslenme durumu, kanserin evresi, yapılan ameliyatının tipi, ameliyatın hangi yöntemle yapıldığı (açık veya kapalı cerrahi), ameliyata bağlı herhangi bir sorunun ortaya çıkıp çıkmadığı, vs. gibi birçok faktör hastanın iyileşme sürecini belirgin ölçüde etkiler.

Ameliyata bağlı ciddi bir sorunla karşılaşılmayan hastalar genellikle 3-5 gün içinde taburcu olurlar.
Hastalar taburculuk sonrasında genellikle kendi ihtiyaçlarını (yemek, tuvalet, banyo gibi) karşılar halde olurlar. Hastaların büyük bir kısmı 6-8 haftalık süre içinde eski hayatlarına büyük ölçüde dönmüş olurlar.

Büyük ölçüde evet. Safra kesesi kanseri tedavisi uzun, zor ve yorucu bir süreçtir. Ancak insan bedeni mükemmel bir iyileşme ve uyum sağlama gücüne sahip olduğu için, belli bir süre sonra hastalığın ve tedavisinin getirdiği zihinsel ve fiziksel travmayı atlatacak ve yeni duruma uyum sağlayacaktır. Bu süreç genellikle aylar sürer. Şunu söyleyebiliriz ki günümüzde safra kesesi kanseri nedeniyle tedavi gören ve sonrasında normal hayatına devam eden birçok hasta vardır.

Cerrahi tedavi: Standart ameliyat radikal kolesistektomi adı verilen ameliyattır. Bu ameliyatta safra kesesi, komşu olduğu karaciğer bölümü ve çevresindeki lenf bezleri ile birlikte bir bütün olarak çıkartılır.

Tesadüfen saptanan safra kesesi kanserinde (daha önce bahsi geçtiği üzere, selim nedenlerle safra kesesi ameliyatı yapılan ve inceleme sırasında tesadüfen saptanan kanserler) ise tedavi şemasını kanserin safra kesesi duvarında ne kadar ilerlediği belirler. Eğer kanser çok erken evre ise (T1a), ek bir tedavi yapmaya gerek yoktur. Ancak daha ileri evre kanserlerde ek cerrahi yani radikal kolesistektomiyi tamamlamak gerekir.

Kemoterapi: Cerrahi tedavi uygulanan hastalarda ameliyat sonrasında ve cerrahi tedavi için uygun aday olmayan hastalarda uygulanır. Başlangıçta cerrahi tedavi için uygun aday olmayan hastalar kemoterapiye iyi yanıt verip cerrahi adayı haline gelebilirler; bu nedenle, bu hastalar bu açıdan aralıklı olarak değerlendirilirler.

Radyoterapi: Işın ya da şua tedavisi, cerrahi tedavi uygulanan hastalarda ameliyat sonrasında ve cerrahi tedavi için uygun aday olmayan hastalarda kemoterapi ile birlikte uygulanabilir ancak etkinliği düşüktür.

Safra kesesi kanseri gelişimi riskini artırdığı gösterilen faktörler mevcuttur. Ancak safra kesesi kanserlerinin büyük bir kısmı altta yatan bir neden olmaksızın gelişirler. Bu risk faktörlerinden biri veya birkaçına sahip olmanız safra kesesi kanserine yakalanacağınız anlamına gelmediği gibi, bu nedenlerden hiçbirine sahip olmamanız da safra kesesi kanserine yakalanmayacağınızı garanti etmez.

Safra kesesi kanserinin en önemli nedenleri:

1. Safra kesesi taşları
2. Porselen kese (safra kesesi duvarında kireçlenme)
3. Safra kesesinin selim tümörleri
4. Safra yolu kistleri
5. Safra yolu parazitleri
6. Primer sklerozan kolanjit
7. Rekürren piyojenik kolanjit

Hayır. Bunun nedeni teknik zorluk değildir; esas neden, kapalı cerrahinin onkolojik sonuçlarının henüz yeterli ölçüde güven vermiyor olmasıdır. Bu nedenle, safra kesesi kanseri açısından yüksek şüphe bulunan ya da kanser olduğu bilinen hastalarda doğrudan açık cerrahi uygulanması önerilir.

Hayır. Bunun nedeni teknik zorluk değildir; esas neden, kapalı cerrahinin onkolojik sonuçlarının henüz yeterli ölçüde güven vermiyor olmasıdır. Bu nedenle, safra kesesi kanseri açısından yüksek şüphe bulunan ya da kanser olduğu bilinen hastalarda doğrudan açık cerrahi uygulanması önerilir.

Safra yolu kanseri tedavisinde rol alan branşlar şunlardır:

Cerrahi uzmanı: Safra kesesi kanseri cerrahisi Genel Cerrahi branşının ilgi alanı içinde yer alır. Ancak karaciğer, safra yolları ve pankreas cerrahisi teknik açıdan ciddi donanım ve tecrübe gerektirdiği için, bazı ülkelerde “Karaciğer, Safra Yolları ve Pankreas Cerrahisi (Hepatopankreatobiliyer Cerrahi)” ayrı bir alt birim olarak tanımlanmıştır ve bu birimin ameliyatları bu konuda uzmanlaşmış cerrahlar tarafından donanımlı merkezlerde gerçekleştirilirler.

Gastroenteroloji uzmanları: Hastalığın teşhis ve tedavi sürecinde Gastroenteroloji uzmanları büyük rol oynarlar.

Tıbbi Onkoloji uzmanları: Klasik kemoterapi, hedefe yönelik tedaviler, imünoterapi gibi sistemik tedavi seçenekleri Tıbbi Onkoloji uzmanları tarafından uygulanırlar.

Radyasyon Onkolojisi uzmanları: Şua tedavisini uygulayan uzmanlardır.

Evet. Özellikle erken evre hastalıkta kalıcı şifa oranı %100’e yakındır. Buna karşın, ileri evre hastalıkta sonuçlar ne yazık ki umut kırıcıdır. Ancak, günümüzdeki tedavi seçenekleri sayesinde safra kesesi kanserinde yüz güldürücü sonuçlar elde edilebilmektedir. Unutulmaması gereken nokta, uzun soluklu veya kalıcı şifa için tek etkili tedavi cerrahidir.

“Güçlü olmanız gerektiği ana gelene kadar, siz bile ne kadar güçlü olabileceğinizi tahmin edemezsiniz.” İnsanlar kanser haberi karşısında şok olsa da, zaman içinde bununla mücadele etmeyi öğrenir ve çoğu zaman da çok iyi başarır. Ancak, bununla mücadele edemeyeceğinizi düşünüyorsanız, psikolojik destek almanızı şiddetle öneririz; zira, tedavi sürecinde sadece fiziksel açıdan değil aynı zamanda zihinsel açıdan da iyi durumda olmanız tedavi sonuçları açısından oldukça önemlidir.

Artı İstanbul Cerrahi Grubu bünyesindeki Karaciğer, Safra Yolları ve Pankreas Cerrahisi ekibi bu konuda özelleşmiş hekimler tarafından oluşturulmuştur. Bizim uygulamamızda, tüm safra kesesi kanseri tanısı alan hastalar tedavi öncesinde ve sonrasında multidisipliner toplantılarda yani tümör konseylerinde değerlendirilir.
Buna rağmen, biz hastalarımızın ikinci bir görüş alma konusundaki isteklerini olumlu karşılıyor ve destekliyoruz.

Kanserli dokuların cerrahi yolla tamamen temizlenmesi dışındaki tedavilerle safra kesesi kanserinde uzun soluklu veya kalıcı şifa şansı elde edebilme şansı yoktur. Dolayısıyla, cerrahi dışı tedavi seçenekleri hastanın yaşam süresine ve kalitesine belirgin katkı sağlayabilir ancak bu katkı uzun soluklu ve kalıcı olmaz.

Kemoterapi hastaların neredeyse hepsine gereklidir. Buna karşın, şua tedavisi sadece bazı hastalarda uygulanır.

1. Safra kesesi taşlarının zamanlı tedavisi
2. Safra yolu kistlerinin zamanlı tedavisi Primer sklerozan kolanjit ve rekürren piyojenik kolanjitte yakın takip ve zamanlı müdahale

Safra kesesinde görülen bazı selim oluşumlar kansere dönüşme veya kanser odağı barındırma riskine sahiptir.
Bunlar arasında en önemlileri gerçek polipler yani adenom adı verilen selim tümörlerdir.